Aktualności

Rozkład i zróżnicowanie zbiorowisk roślinnych, jako elementu krajobrazu Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej, wykształciły się w ostatnich kilkuset latach głównie w wyniku działalności człowieka. Naturalne nieprzekształcone przez człowieka obszary to tylko niewielki procent całej powierzchni Wyżyny. Dla krajobrazu Jury zachodzące w nim w ciągu ostatnich 20 – 30 lat zmiany miały negatywny wpływ. W wyniku porzucenia tradycyjnej gospodarki rolniczej, w tym pasterskiej, doszło do rozwoju zbiorowisk leśnych i zaroślowych w wyniku procesu sukcesji wtórnej roślinności leśnej. Było to wynikiem niekorzystnych trendów w rolnictwie oraz zmian związanych z gospodarką energetyczną w regionie, w którym jeszcze do niedawna drewno było podstawowym surowcem energetycznym.

Celem zainicjowanych w połowie pierwszej dekady XXI w., na terenie śląskiej części Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej, czynnych zabiegów ochrony przyrody, jest zahamowanie niekorzystnych zmian w krajobrazie Jury oraz ubożenia bioróżnorodności tego obszaru. Podjęte działania polegały w pierwszej kolejności na wycięciu drzew i krzewów głównie na południowych stokach jurajskich wzgórz m.in. Skał Rzędkowickich i rezerwatu Góra Zborów. Odtworzenie ciepłolubnych muraw jest jednak możliwe tylko przez wprowadzenie na tym obszarze kontrolowanego wypasu zwierząt. W pierwszym etapie - kóz, zgryzających odrosty drzew i krzewów, a w następnym etapie owiec. W przeciwnym wypadku, w ciągu kilku lat dojdzie do ponownego zarośnięcia tego terenu lasem i zniweczenia podjętych działań. Elementem wyróżniającym florystycznie Wyżynę Krakowsko-Częstochowską w skali kraju i Europy, są murawy kserotermiczne oraz murawy naskalne. Dopuszczenie do ich zarośnięcia spowoduje zanik większości tych zbiorowisk, obniżenie wartości krajobrazowych, a przez to spadek atrakcyjności turystycznej tego terenu. Podejmowane w ostatnich latach działania na rzecz ochrony przyrody i krajobrazu tej części Jury, angażują wokół tego problemu różne środowiska: przyrodników, rolników, właścicieli obiektów usługowych o charakterze turystycznym, w tym gospodarstw agroturystycznych - z korzyścią dla każdej ze stron.